DIŞ TİCARET BİLGİLERİ – INCOTERMS

Yükler; Ülkelerve kıtalar arasında taşınmakta olup, bu taşımalarda yüklerle işgili olarak çeşitli risklerle birlikte maliyetler de ortaya çıkmaktadır. Bu maliyetler risklerin ithalatçıya mı yoksa ihracatçıya mı ait olacağı hususları tarafların görüşmesi sonucunda tesbit edilen ve karar verilen şekli ile sözleşmeler düzenlenir.
Taşıma işlerinin kimin tarafından organizasyonunun yapılacağından, taşıma ücretinin kimin tarafından karşılanacağı, taşıma sırasında yükün hasara uğraması, kayıp olması ve diğer risklere karşı hangi tarafın tedbir alacağı, yük bedelinin neleri içerdiği karara bağlanması gereken hususlardır.
İthalatçı ve ihracatçı firma yetkililerinin bütün detayları ayrı ayrı pazarlık konusu etme gereği vardır. Pazarlıklarını kendilerine uygun olan teslim şekline gore yapmaları gerekmektedir.

DIŞ TİCARETTE KULLANILAN TSLİM ŞEKİLLERİ ;

Dış ticarette kullanılan teslim şekilleri (incoterms), Uluslararası Ticaret Odası’nın tanımalamarı ışığıda aşağıda şekilde açıklanmıştır.

EXW (Ex Works): Ticari İşletmede Teslim
FCA (Free CARRIER): Taşıcıya Teslim
FAS (Free Alongside): Gemi Doğrultusunda Teslim
FOB (Free on Board): Gemi Bordasında Teslim
CFR (Cost and Freight): Mal Bedeli veya Navlun
CIF (Cost, Insurance and Freight): Mal Bedeli, Sigorta ve Navlun
CPT (Carriage Paid To): Taşıma Ücreti Ödenmiş Olarak Teslim
CIP (Carriage and Insurance Paid To): Taşıma Ücreti ve Sigorta Ödenmiş Olarak Teslim
DAF (Delivered At Frontier): Sınırda Teslim
DES (Delivered Ex Ship): Gemide Teslim
DEQ (Delivered Ex Quay): Rıhtımda Teslim
DDU (Delivered Duty Unpaid): Gümrük Resmi Ödenmemiş Olarak Teslim
DDP (Delivered Duty Paid): Gümrük Resmi Ödenmiş Olalrak Teslim

Ticari İşletmede Teslim / Ex Works (Exw)

“ Ex works” satıcının malları işletmesinde (fabrika, depo, vs.) alıcı emmrine hazır tutmakla teslim yükümlülüğünü yerine getirdiği anlamındadır. Satıcı, aksi kararlaştırılmadıkça malın alıcı tarafından sağlanan bir araca yüklenmesinden ya da malların ihraç gümrüğünden geçirilmesinden sorumlu değildir. Alıcı bu noktadan itibaren varış yerine değin, malın taşınması ile ilgili tüm gider ve risklerin yükümlülüğünü taşır. Bu terim tüm satış şekilleri içinde satıcı için en az yükümlülüğü ihtiva eden bir satış şeklidir..

Bu teslim şeklinde sözleşmede belirtilen satış bedeline yalnızca ambalajlanmış mal bedeli dahildir. Yani teslim tarihinden itibaren her türlü nakliye, yükleme, boşaltma ve sigorta masrafları alıcı tarafından ödenmektedir.

Taşıcıya Teslim / Free Carrier (Fca)

Bu terim ile satıcının teslim yükümlülüğü, malların ihraç gümrüğünden geçirilip, alıcı tarafından belirlenen taşıyıcıya, belirlenen yer ya da noktada teslimi ile son bulur.

Eğer alıcı tarafından kesin bir teslim yeri belirtilmemişse, satıcı taşıyanın malları teslim alacağı yer civarında bir yer belirleyebilir. Ticari uygulamalar taşıyıcı ile sözleşme yapılabilmesi için satışının yardımını gerektirirse (Örneğin demir ve hava yolu taşımacılığında satıcı riziko ve masraflar alıcıya ait olmak üzere hareket edebilir.

Gemi Doğrultusunda Teslim / Free Alongside Ship (Fas)

Bu terim ile satıcının teslim yükümlülüğü, belirlenen limanda malların gemi doğrultusunda rıhtım veya mavnaya konmasıyla sona erer. Bu da, bu andan itibaren, malla ilgili tüm gider, yitik veya hasar rizikolarının alıcı tarafından üstlenilmesi anlamındadır. Malın yükleme, boşaltma, nakliye ve sigorta masrafları alıcı tarafından ödenir. FAS’da sözleşmede belirtilen satış bedeline hem mal bedeli, hem de rıhtıma kadar yapılan nakliye ücreti dahildir.

Bu terim, alıcının ihraç için malları gümrükten çekmesi gerektiğini belirtir. Alıcı doğrudan ya da dolaylı olarak ihraç işlemlerini yerine getirmeyecekse kullanılmamalıdır.

Gemi Borsasında Teslim / Free On Board (Fob)

Bu terim ile satıcının teslim yükümlülüğü belirlenen yükleme limanında mallar gemi küpeştesini açtığı andan itibaren yerine getirilmiş olur. Mallarla ilgili tüm gider yitik veya hasar rizikoları bu noktadan itibaren alıcı tarafından üstlenilir. Eğer gemi küpeştesi pratikte birşey ifade etmiyorsa (örneğin roll-on/roll-off veya konteyner taşımacılığında olduğu gibi) FCA teriminin kullanılması daha doğru olur.

Mal Bedeli veya Navlun / Cost And Freight (Cfr)

Bu terim ile satıcı belirlenen varış limanına malı gönderebilmek için gerekli tüm giderleri ve navlunu ödemek zorundadır. Ancak malla ilgili yitik bir hasar rizikoları ile giderlerde görülebilecek artış, yükleme limanında malların gemi küpeştesini geçmesi anından itibaren satıcıdan alıcıya devredilmiş olur.

CFR terimi satıcının ihraç için malları gümrükten geçirmesi gerektiğini belirtir.

Mal Bedeli, Sigorta ve Navlun/Cost, Insurance And Freight (Cif)

Bu terim ile satıcı CFR’deki yükümlülüklerine aynen sahiptir. Ancak ek olarak, malların taşınması sırasında yitik veya hasar rizikosuna karşı deniz sigortası temin etmek durumundadır. Satıcı sigorta sözleşmesini yapar ve sigorta primini öder. Alıcı bu terim ile satıcının sigortada sadece minimum kuvertür temin etme yükümlülüğü bulunduğunu bilmelidir.

Bu terim satıcının ihraç için malları gümrükten geçirmesi gerektiğini belirtir. Bu terim sadece deniz ve iç su taşımacılığında kullanılır. Eğer gemi küpeştesi pratikte birşey ifade etmiyorsa CIP terimini kullanmak daha uygun olur.

Taşıma Ücreti Ödenmiş Olarak Teslim/ Carriage Paid To (Cpt)

Bu terim satıcının, malın kararlaştırılan varış yerine kadar taşınması için gerekli navlunu ödediği anlamına gelir. Malın yitik ve hasarına ait riziikolarla birlikte taşıcıya teslimden itibaren doğabilecek ek masraflar, malların taşıyıcının nezaretine verilmesinden itibaren satıcıdan alıcıya geçer.

Taşıyıcı bir taşıma sözleşmesinde demir, kara, deniz, hava, içsu taşımacılığı ya da bunların birleşmesi sonucu ortaya çıkan taşımacılık işlemini üstlenen kimsedir.

Taşıma Ücreti ve Sigorta Ödenmiş Olarak Teslim/ Carriage And Insurance Paid To (Cip)

Bu terim ile satıcı CPT’deki yükümlülüklerine aynen sahiptir. Ancak ek olarak malların taşınması sırasında yitik veya hasar rizikosuna karşı kargo sigortası temin etmek durumundadır.

Satıcı sigorta sözleşmesini yapar ve sigorta primini öder.

Sinirda Teslim/Delivered At Frontier (Daf)

Bu terim satıcının teslim yükümlülüğünün, malların ihraç için gümrükten geçirilip, sınırda belirlenen yer ya da noktada ancak bitişik ülkenin gümrük sınırından önce emre hazır tutulmasıyla sona ermesini ifade eder.

Sınır terimi, ihraç ülkesinin sınırı da dahil olmak üzere herhangi bir sınır için kullanılabilir. Dolayısıyla, terimin içinde sözkonusu sınırın her zaman nokta ya da yer belirtilerek kesin şekilde tanımlanmış olması hayati olarak önem taşımaktadır.

Gemide Teslim/Delivered Ex Ship (Des)

Bu terim ile satıcının teslim yükümlülüğü, malı belirlenen varış limanında, gemi bordasında, ithal gümrüğünden geçirmeden alıcının emrine hazır tutmakla sona erer. Satıcı, malların belirlenen varış limanına getirilmesi için gereken tüm gider ve rizikoları üstlenir. Bu terim sadece deniz veya içsu taşımacılığı için kullanılabilir.

Rıhtımda Teslim (Gümrük Vergi ve Harçları Ödenmiş Olarak) Delivered Ex Quay (Duty Paid) (Deq)

Rıhtımda Teslim (Gümrük Vergi ve Harçları Ödenmiş Olarak)

Bu terim ile satıcının teslim yükümlülüğü, malları belirlenen varış limanında ihal gümrüğünden geçirilmiş olarak, rıhtım üzerinde alıcı emrine hazır tutmakla sona erer.

Satıcı, malların o noktaya kadar taşınmasıyla ilgili vergi, resim ve diğer harçlarda dahil olmak üzere tüm riziko ve giderleri üstlenir.

Bu terim satıcı dolaylı ya da dolaysız yoldan lisansı sağlayamayacaksa kullanılmamalıdır. Eğer taraflar malların alıcı tarafndan gümrükten geçirilmesi ve gümrük vergilerinin ödenmesini istiyorlarsa “duty paid” yerine “duty unpaid” terimini kullanmalıdır. Eğer taraflar satıcının yükümlülükleri arasından malların ithali için ödenecek bir takım giderleri çıkarmak istiyorlarsa (KDV gibi) bunu, bu etkiyi yaratacak sözcükler ekleyerek kesinleştirmelidirler.

Gümrük Resmi Ödenmemiş Olarak Teslim / Delivered Duty Unpaid (Ddu)

Bu terim ile satıcının teslim yükümlülüğü, malların ithal ülkesinnde, belirlenen yerde emre hazır tutulması ile sona erer. Satıcı, malların o noktaya kadar taşınması ve gümrük formalitelerinin yerine getirilmesi ile ilgili riziko ve giderleri üstlenmek durumundadır (İthalat için ödenmesi gereken vergi resim ve harçlar hariç).

Alıcı malların zamanında ithal için gümrükten çekilmemesinden kaynaklanan ek gider ve rizikoları üstlenmek durumundadır.

Eğer taraflar satıcının gümrük formalitelerini yerine getirip bundan doğabilecek gider ve rizikoları üstlenmek durumundadır.

Eğer taraflar satıcının gümrük formalitelerini yerine getirip bundan doğabilecek gider ve rizioları üstlenmesini istiyorlarsa bunu, bu etkiyi yaratacak sözcükler ekkleyerek kesinleştirmelidirler.

Eğer taraflar satıcının yükümlülüklerine malların ithali için gerekli bazı giderleri eklemek istiyorlarsa (KDV gibi) bunu, bu etkiyi yaratacak sözcükler ekliyerek kesinleştirmelidirler. Bu terim taşıma şeklinden bağımsız olarak kullanılabilir.

Gümrük Resmi Ödenmiş Olarak Teslim/ Delivered Duty Paid (Ddp)

Bu terim ile satıcının teslim yükümlülüğü, malların ithal ülkesinde belirlenen yerde emre hazır tutulması ile sona erer. Satıcı, malların o noktaya kadar taşınması, ithal gümrüğünden geçirilmesi için gerekli vergi, resim ve diğer harçlar dahil olmak üzere riziko ve giderleri üstlenmek durumundadır. (İthalat için ödenmesi gereken vergi resim ve harçlar hariç).

Alıcı malların zamanında ithal için gümrükten çekilmemesinden kaynaklanan ek gider ve rizikoları üstlenmek durumundadır. Eğer taraflar satıcının gümrük formalitelerini yerine getirip bundan doğabilecek gider ve rizikoları üstlenmek durumundadır. Eğer taraflar satıcının gümrük formalitelerini yerine getirip bundan doğabilecek gider ve rizikoları üstlenmek durumundadır.

Eğer taraflar satıcının gümrük formalitelerini yerine getirip bundan doğabilecek gider ve rizioları üstlenmesini istiyorlarsa bunu, bu etkiyi yaratacak sözcükler ekkleyerek kesinleştirmelidirler.

Eğer taraflar satıcının yükümlülüklerine malların ithali için gerekli bazı giderleri eklemek istiyorlarsa (KDV gibi) bunu, bu etkiyi yaratacak sözcükler ekliyerek kesinleştirmelidirler. Bu terim taşıma şeklinden bağımsız olarak kullanılabilir. Gümrük Resmi Ödenmiş Olarak Teslim/ Delivered Duty Paid (Ddp)

Bu terim ile satıcının teslim yükümlülüğü, malların ithal ülkesinde belirlenen yerde emre hazır tutulması ile sona erer. Satıcı, malların o noktaya kadar taşınması, ithal gümrüğünden geçirilmesi için gerekli vergi, resim ve diğer harçlar dahil olmak üzere riziko ve giderleri üstlenmek durumundadır. EXW terimi satıcı için ne kadar az yükümlülük ifade ediyorsa, DDP terimi de o kadar çok yükümlülük ifade etmektedir.